krachtig in de zaak

Misschien herkenbaar. Je hebt als kind iets stoms gedaan. Vader stuurt je naar boven. Op een bepaald moment vraagt hij of je al weet waarom je naar je kamer bent gestuurd. Pas als je kunt vertellen wat je fout hebt gedaan, mag je naar beneden. Maar ja, hoe weet je nu of je wat fout hebt gedaan? Dat is lastig. En als je volwassen wordt verandert dat niet echt. Reflecteren op je eigen handelen. Erkennen dat je dingen misschien niet zo had moeten doen. We kijken liever naar wat we allemaal bereikt hebben. Naar positieve dingen. Het getuigt van lef, inzicht en verantwoordelijkheid als je hier wat mee doet. Zeker als we het hebben over het naleven van wetten en regels.

Oordeel over eigen handelen
In Nederland hebben we allerlei regeltjes over gelijke behandeling. Denk aan gelijke behandeling tussen mannen en vrouwen. Of gelijke behandeling tussen mensen met en zonder beperking. Het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht oordeelt over dit soort zaken. Deze club mensen kijkt in zaken of mensen of bedrijven zich netjes aan de regels van gelijke behandeling houden. Als je dat niet doet dan zeggen we in simpel Nederlands dat je discrimineert. Vaak begint zo’n procedure met een klacht. Iemand voelt zich gediscrimineerd en dient een klacht in. Maar er is nog een speciale procedure. Die heet ‘Oordeel omtrent eigen handelen’. Dan kun je als bedrijf zelf aan het College vragen of jouw beleid goed is. Dat vraagt dus om lef.
 
Dierentuin weigert dieren
Kort geleden was er een dierentuin die vroeg om zo’n oordeel over eigen handelen. Welke dierentuin het was is niet bekend. De uitspraak noemt alleen dat het ging om een dierentuin met een park waar de dieren verblijven, met een voor iedereen toegankelijk plein en een café-restaurant. Daar kom je nog niet echt verder mee, maar het is ook niet zo belangrijk. De vraag die deze dierentuin stelde was als volgt: maken wij verboden onderscheid (discrimineren wij) door assistentiehonden niet toe te laten tot de dierentuin? Als je de vraag leest is dat wel humor. Een dierentuin die bepaalde dieren niet toelaat. Klinkt niet echt diervriendelijk. Toch doet de dierentuin het niet zomaar.
 
Gratis begeleider
De dierentuin wil die assistentiehonden (blindengeleidehonden e.d.) niet toelaten vanwege de veiligheid en gezondheid van de andere dieren. Veel dierenverblijven in deze dierentuinen zijn vanwege hun open karakter niet toegankelijk voor assistentiehonden. Dan denk je misschien dat mensen die zo’n assistentiehond hebben dus niet meer naar deze dierentuin kunnen. Dat is niet waar. Daar heeft de dierentuin aan gedacht. Deze mensen kunnen gratis een begeleider meekrijgen die met ze door het park gaat. 
 
Hondenstress
Het College voor de Rechten van de Mens moet daar een oordeel over vellen. Twee deskundigen geven eerst advies. De stichting Gebruikers Assistentiehonden vindt dat deze dierentuin de honden moet toestaan. Toegankelijkheid is het uitgangspunt. De dierentuin had eerst moeten onderzoeken wat de risico’s zijn en of er mogelijk met wat aanpassingen toch honden kunnen worden toegestaan. Bovendien zijn er meer dierentuinen zijn waar de honden mogen komen. Het Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds (van de Page hondjes) adviseert juist haar cliënten om de assistentiehonden niet mee te nemen naar de dierentuin. Het zorgt voor stress bij de honden.
 
Zelfstandigheid
Toen was het aan het College. Op grond van de wet is onderscheid op grond van handicap of chronische ziekte verboden bij het aanbieden van diensten. Van een bedrijf kan worden gevraagd om doeltreffende aanpassingen te doen om dit te bereiken. Denk aan het toelaten van assistentiehonden. Volgens het College is het onvoldoende om een gratis begeleider aan te bieden. Ieder mens moet in staat worden gesteld om aansluitend bij zijn eigen mogelijkheden autonoom te zijn. Zelfstandigheid dus. Je bent met je eigen hond wel zelfstandig. Met een ‘vreemde’ begeleider niet. De dierentuin maakt dus onderscheid maakt, tenzij blijkt dat andere aanpassingen een onevenredige belasting zijn voor de dierentuin.
 
Onevenredige belasting?
Volgens de dierentuin is dit het geval. Dan moeten ze hun bedrijfsvoering veranderen. Dierenverblijven moeten worden afgesloten omdat anders de honden er bij kunnen komen. Sommige dieren kunnen dan niet meer in de dierentuin blijven vanwege de hoge stress die dodelijk kan zijn. Het College is uiteindelijk van oordeel dat de dierentuin meer onderzoek moet doen naar de gevolgen van het toelaten van assistentiehonden en naar welke aanpassingen er nodig zouden zijn om de honden toe te laten. De dierentuin heeft verboden onderscheid gemaakt door de honden niet toe te laten. Als je vraagt om een oordeel over je eigen beleid, dan bestaat de kans dat je een tik op de vingers krijgt. Toch blijft het moeilijk. En wie weet dat er binnenkort wel assistentiehonden worden toegelaten…

Het oordeel van het College voor de Rechten van de Mens van 18 mei 2017 kunt u hier lezen.

Foto: KNGF