Oprecht

Wat leuk, ik hoorde dat je een nieuwe baan hebt? Ja dat klopt. En dan komen de inhoudelijke vragen. Waar ga je werken? Is het goed te doen met reistijd? Wat voor werk is het precies? Betaalt het een beetje? Zo netjes als we zijn vragen we niet wat iemand exact gaat verdienen. Stiekem willen we het wel weten. Hoeveel uur werk je? Mooi als er over en weer interesse is tussen mensen. Eigenlijk hebben al deze vragen nog juridische betekenis ook. Toch mist er in ieder geval één vraag die bij het begin van een nieuwe job belangrijk is. Is er een proeftijd afgesproken?

Op de proef
Proeftijd klinkt nog wat onzeker. Je neemt iemand aan op proef of je gaat ergens op proef werken. Als het niet bevalt in de proeftijd kun je nog afscheid nemen. Hoe zit het ook al weer met de proeftijd? En hoe leg je dat vast? Een recent arrest van het Gerechtshof in Den Bosch bevestigt het belang van goede afspraken hierover.   
 
Wettelijk toegestaan
In de wet staat dat partijen een proeftijd mogen afspreken. Als het maar schriftelijk gebeurt. Maar hoe lang mag een proeftijd zijn? Dat hangt af van de lengte van de arbeidsovereenkomst. In het kort komt het hier op neer:

• Bij een arbeidsovereenkomst die voor ten hoogste zes maanden is afgesproken mag je geen proeftijd afspreken;
• Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd die langer duurt dan zes maanden, maar korter dan twee jaar mag je een proeftijd van maximaal één maand afspreken;
• Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd voor twee jaar of langer mag je een proeftijd van maximaal twee maanden afspreken;
• Spreek je gelijk een vast contract af dan mag je een proeftijd overeenkomen van maximaal twee maanden. 

Afwijken bij cao
De wet staat het toe dat in een cao afspraken worden gemaakt die afwijken van de hierboven genoemde termijnen rond proeftijden. In een cao mag bijvoorbeeld worden afgesproken dat er bij een arbeidsovereenkomst tussen de zes maanden en twee jaar een proeftijd van twee maanden kan worden afgesproken. Het is daarom voor werkgevers belangrijk om te kijken hoe de proeftijd in de contracten is vastgelegd. Regelmatig krijgen mensen een contract van een half jaar. Dat is dus zes maanden. Maar zoals we hierboven zagen, mag je pas een proeftijd afspreken bij contracten die langer dan zes maanden lopen.
 
Tekst in arbeidsovereenkomst
Heldere afspraken maken is belangrijk. Zoveel maakt een recent arrest van het gerechtshof in Den Bosch opnieuw duidelijk. Wat speelde daar? Een werknemer trad per 11 februari 2016 in dienst bij bedrijf X. In de arbeidsovereenkomst stonden de volgende twee belangrijke afspraken rond de lengte van het dienstverband en de proeftijd:

• Werknemer treedt met ingang van 11 februari 2016 in dienst voor bepaalde tijd van 6 maanden bij werkgever (…). De arbeidsovereenkomst eindigt derhalve van rechtswege, zonder dat opzegging is vereist, op 11 augustus 2016.
• De eerste maand na aanvang van deze overeenkomst geldt als proeftijd in de zin der wet. 

Proeftijdbeding niet geldig?
Zoals wel vaker het geval bij juridische procedures, is het ergens mis gegaan. Deze werknemer werd op 10 maart 2016 de deur gewezen met een beroep op het proeftijdbeding. Maar de werknemer was het daar niet mee eens. Volgens hem is het proeftijdbeding in zijn arbeidsovereenkomst niet geldig. Hij mocht niet zomaar ontslagen worden op 10 maart 2016. Bedrijf X moest daarom een schadevergoeding betalen. Als het aan de werknemer lag…
 
Het gaat om één dag
Het hof gaat dan beoordelen of het proeftijdbeding geldig is. Daarvoor haalt het hof de wettekst aan waarin staat dat je geen proeftijd mag afspreken als de arbeidsovereenkomst is aangegaan voor ten hoogste zes maanden (zie hierboven). En de werknemer vindt dat zijn arbeidsovereenkomst voor zes maanden is aangegaan. In tegenstelling tot X. Die vindt dat het contract is aangegaan voor de duur van zes maanden en één dag.
 
Tot of tot en met?
Volgens het hof is de tekst in de arbeidsovereenkomst niet duidelijk geformuleerd. In de eerste zin staat dat werknemer voor zes maanden in dienst treedt. Daarna gaat het over de periode van 11 februari met een einde op 11 augustus. Wat wordt bedoeld met ‘op 11 augustus’? Is dat tot 11 augustus of tot en met 11 augustus? Het hof oordeelt dat de werknemer er in redelijkheid van mocht uitgaat dat hij een contract van zes maanden had afgesproken.
 
Duur dagje
Nu partijen een arbeidsovereenkomst zijn aangegaan voor zes maanden, mag je op grond van de wet geen proeftijdbeding opnemen. Dat is hier wel gebeurd, maar dan is het nietig volgens de wet (artikel 7:652 lid 8 sub f BW voor de liefhebber). Dit betekent dat het beding geen kracht heeft. Bedrijf X kon de arbeidsovereenkomst met de werknemer niet opzeggen per 10 maart 2016. Uiteindelijk kost dit ene dagje die niet goed in het contract stond beschreven € 7.776,- voor bedrijf X. Een duur dagje.
 
Check dus voor de zekerheid nog even de arbeidsovereenkomsten die worden gebruikt. Het komt er op aan hoe het staat beschreven in het contract en wat met de werknemer is gecommuniceerd.
 
Het arrest van het hof Den Bosch van 16 februari 2017 kunt u hier lezen.
 
Cartoon: AAaRGh