Slagvaardig

Als je producten aanbiedt via een webshop heb je te maken met heel veel wettelijke verplichtingen, die Europa voorschrijft. Zeker als je levert aan consumenten. De consument moet goed geïnformeerd worden over het herroepingsrecht, de algemene voorwaarden, de privacyverklaring en het retourbeleid. Allemaal bekend inmiddels. Toch gaat er de laatste tijd veel mis bij webshops, omdat de bestelknop niet goed is. Ja echt...

Besteld, maar niet betaald?

De bestelknop doet het wel, dat is het probleem niet. De consument zoekt de producten uit, plaatst ze in het winkelmandje, geeft zijn adres op en drukt op de bestelknop. Even later gaat de deurbel en wordt het bestelde afgeleverd. Maar bij de betaling gaat het mis. De consument betaalt niet en krijgt van de rechter gelijk!

De Europese rechter

In het Fuhrmann-arrest bepaalde de Europese rechter dat op de bestelknop moet zijn vermeld dat: “het plaatsen van de bestelling voor de consument een verplichting inhoudt om de handelaar te betalen”. Staat dat er niet, dan zou voor de consument niet duidelijk zijn dat hij ook een verplichting tot betaling aangaat door de bestelling te plaatsen.

Fuhrmann-arrest, ro 26-28

26 (…) blijkt uit de duidelijke bewoordingen van artikel 8, lid 2, tweede alinea, tweede volzin, van richtlijn 2011/83 dat op de bestelknop of soortgelijke functie op een goed leesbare wijze en met ondubbelzinnige woorden een vermelding moet worden aangebracht waaruit blijkt dat het plaatsen van de bestelling voor de consument een verplichting inhoudt om de handelaar te betalen. Hoewel deze bepaling de formulering „bestelling met betalingsverplichting” noemt, blijkt uit de bewoordingen van die bepaling ook dat deze formulering een voorbeeld is en dat de lidstaten de handelaar mogen toestaan een andere overeenkomstige formulering te gebruiken, mits deze ondubbelzinnig is wat het ontstaan van die verplichting betreft.
27 Wanneer dus, zoals in casu, een nationale regeling tot omzetting van deze bepaling, net als de richtlijn, zelf geen precieze voorbeelden van overeenkomstige formuleringen bevat, zijn de handelaren vrij in hun keuze van de te gebruiken woorden, mits uit die woorden ondubbelzinnig blijkt dat de consument, zodra hij de bestelknop of soortgelijke functie aanklikt, een betalingsverplichting aangaat.
28 Bovendien blijkt even duidelijk uit de bewoordingen van artikel 8, lid 2, tweede alinea, tweede volzin, van richtlijn 2011/83, gelezen in samenhang met het woord „uitdrukkelijk” in artikel 8, lid 2, tweede alinea, eerste volzin, van deze richtlijn, dat de in deze bepaling bedoelde formulering op de knop of de soortgelijke functie moet staan. Mede gelet op hetgeen in het vorige punt van het onderhavige arrest is aangegeven, betekent dit dat er, om te beoordelen of de handelaar heeft voldaan aan zijn verplichting om erop toe te zien dat de consument bij het plaatsen van zijn bestelling uitdrukkelijk erkent dat deze een betalingsverplichting inhoudt, alleen rekening moet worden gehouden met de woorden op die knop of soortgelijke functie.

De Nederlandse rechter

De uitleg van de Europese rechter moet door de Nederlandse rechter gevolgd worden. Die moet zelfs ambtshalve, dus zonder dat de consument het noemt in de procedure, controleren of de bestelknop van de verkoper wel aan de regels voldoet. Als de knop niet duidelijk genoeg is, moet de Nederlandse rechter uitspreken dat de consument niet hoeft te betalen. De consument hoeft dan niet te betalen, maar mag het bestelde product wel houden.

Wat betekent dit voor de praktijk?

De oplossing is om de tekst op de bestelknop in je webshop te veranderen in: “Bestel en Betaal”. Dan weet je zeker dat de consument beseft dat hij recht krijgt op het product, maar ook de plicht heeft om te betalen. Volgens ons weet vrijwel elke consument dat hij moet betalen als hij iets bestelt, maar toch wordt de consument ook hier nog verder beschermt, ten koste van de webshop.

De beschikking van de kantonrechter van 4 mei 2022 kunt u hier lezen.